เมื่อพนักงานปฏิบัติงานภายในองค์กร สิ่งที่ต้องได้รับเมื่อยามเจ็บป่วย ไข้ บางบริษัทได้จัดสวัสดิการ การรักษาพยาบาลเอาไว้ โดยอยู่ในรูปของงบประมาณของบริษัทแต่ละปี หรืออาจจะเป็นลักษณะในรูปแบบประกัน ชีวิต/ประกันอุบัติเหตุ ซึ่งการจัดสวัสดิการจะมีหลากหลายรูปแบบ เช่น สวัสดิการเงินกู้ สวัสดิการหอพัก สวัสดิการเงินช่วยเหลือค่าทำศพ เป็นต้น
สิ่งที่ผู้เขียนจะขอยกเป็นตัวอย่างในภาพรวม ของรูปแบบการจัดสวัสดิการพนักงาน โดยฐานะที่เป็นหัวหน้า/ผู้จัดการ ต้องเอาใจใส่ลูกน้องที่อยู่ในสังกัดของตนเอง เพื่อที่จะได้รับสวัสดิการที่รวดเร็วและพนักงานได้รับความช่วยเหลือได้ทันท่วงที ยกตัวอย่าง เช่น ลูกน้องในสายงานได้รับอุบัติเหตุ จากการ ขับขี่รถจักรยานยนต์ มาปฏิบัติงานประสบอุบัติเหตุระหว่างทาง กรณีลักษณะเช่นนี้ ผู้ที่เป็นผู้บังคับบัญชา จะต้องเข้าไปช่วยเหลือ เรื่อง การเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลติดต่อประสานงาน หน่วยงาน HR เข้าไปช่วยเหลือ อีกแรงหนึ่งเพื่อตรวจสอบข้อมูลว่า สวัสดิการประเภทใดอีกบ้างของพนักงานที่บริษัทมีไว้ และพนักงานสามารถได้รับความช่วยเหลือเพิ่มเติม เช่น การประสบอุบัติเหตุดังกล่าวพนักงานได้เข้ารับการผ่าตัด จนถึงการดูแลด้านงบประมาณ การรักษาพยาบาลหมดแล้ว จะมีแนวทางอย่างไรที่พอจะช่วยเหลือพนักงานเพิ่มเติมอีกบ้าง ซึ่งในส่วนประเด็นปลีกย่อยลึกๆ ลงไป หน่วยงานด้าน Line อาจจะไม่ค่อยมีความเชี่ยวชาญมากนัก จึงต้องอาศัยหน่วยงานทางด้าน HR เข้ามามีบทบาทในการช่วยเหลือพนักงานเพิ่มเติมสำหรับทำเรื่องเบิกเงิน และขออนุมัติใช้สวัสดิการของพนักงาน
บทบาทในฐานะที่เป็นหัวหน้า/ผู้จัดการ จะต้องเป็นแม่งานหรือนำร่องในการดำเนินการช่วยเหลือพนักงานที่อยู่ในสังกัดของตนเอง เพื่อให้พนักงานที่เป็นลูกน้องได้ทราบว่า หัวหน้าได้มีความเอาใจใส่ต่อลูกน้อง มีความเป็นห่วงเป็นใย และดำเนินการจัดการสำหรับสวัสดิการ สิ่งที่พนักงานต้องได้รับจากองค์กร ว่าควรได้รับอะไรบ้าง ซึ่งอาจจะเป็นการติดต่อประสานงานกับทางฝ่าย HR เพื่อให้ได้ข้อมูล เพิ่มเติมแล้วนำมาสื่อสาร ความคืบหน้าแก่ลูกน้องในสังกัดได้รับทราบ ก็ถือว่าเป็นสิ่งที่จะได้ใจลูกน้องในระดับหนึ่งแล้ว การที่จะได้ใจลูกน้องมากยิ่งขึ้น อาจจะต้องทำอย่างสม่ำเสมอ ไม่เลือกปฏิบัติ กระทำกับพนักงานทุกคนที่อยู่ในสังกัด เพื่อรักษาผลประโยชน์ให้กับพนักงาน ให้ได้รับสวัสดิการที่ครบถ้วน และอย่างรวดเร็ว
บทบาทของ HR สิ่งที่กระทำในอันดับแรก ก็คือการเตรียมความพร้อมอย่างเป็นระบบ ว่าสิ่งที่จะต้องให้ความช่วยพนักงานเป็นอันดับแรกว่ามีอะไรบ้าง เมื่อได้รับการประสานงานมา เช่น เมื่อพนักงานได้รับอุบัติเหตุ หน่วยงาน HR อาจจะต้องเตรียมโทรติดต่อโรงพยาบาลทำการปรึกษาแพทย์และให้การช่วยเหลืออย่างรีบด่วนหรือติดต่อรถพยาบาล เพื่อไปรับผู้บาดเจ็บถึงที่เกิดเหตุ สิ่งเหล่านี้หน่วยงาน HR ไม่ใช่เพียงแต่มีความรอบรู้เรื่อง สวัสดิการเพียงอย่างเดียวแล้ว แต่ต้องมีข้อมูลสวัสดิการและความสัมพันธ์กับเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลที่สามารถหารือได้ เมื่อเกิดกรณีเร่งด่วน ในลักษณะเช่นนี้ การเข้าไปช่วยเหลือพนักงานของบริษัท จะทำให้มีข้อมูลในการตัดสินใจมากยิ่งขึ้น
นอกจากนั้นแล้ว หน่วยงาน HR ควรจะต้องมีการสำรวจสวัสดิการพนักงาน เป็นประจำทุกปี เพื่อตรวจสอบการปรับสวัสดิการให้ทันสมัยอยู่ตลอดเวลา และให้เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายแรงงานที่มีการประกาศปรับปรุงทุกๆ ปี ฉะนั้นการจัดสวัสดิการที่ทัดเทียมกับกฎหมาย และสามารถแข่งขันได้กับธุรกิจเดียวกัน เพื่อป้องกันไม่ให้พนักงานที่อยู่ภายในบริษัทได้ลาออกไปอยู่ที่บริษัทอื่น เพราะเนื่องจากบริษัทของตัวเอง ไม่ได้จัดสวัสดิการที่ดีให้กับพนักงาน ซึ่งในทางปฏิบัติ หน่วยงาน HR จะต้องมีการสำรวจสวัสดิการทั้งภายในและภายนอกองค์กร โดยเฉพาะภายใน อาจจะใช้แบบสอบถาม การจัดสวัสดิการที่พนักงานสนใจ อยากให้บริษัทมีให้กับพนักงาน และภายนอก HR อาจจะมีการเข้าไปร่วมกับชมรมการบริหารงานบุคคลที่มีโรงงานข้างเคียงเข้าร่วมการสำรวจทั้งโครงสร้างค่าจ้างและสวัสดิการ ก็จะทำให้ได้รับข้อมูลที่อัปเดท อยู่ตลอดเวลาและเป็นการนำข้อมูลดังกล่าวมาให้ผู้บริหารองค์กรได้รับทราบ เพื่อเตรียมการวางแผนเชิงกลยุทธ์ ด้านการออกแบบจัดสวัสดิการเชิงรุกต่อไป
สิ่งที่จูงใจสำหรับการจัดสวัสดิการให้กับคนรุ่นใหม่ เพื่อดึงดูดคน Gen Y เข้าสู่องค์กร ซึ่งบางแห่ง/ บางองค์กรใช้วิธี สร้างความแตกต่างในการจัดสวัสดิการ เช่น การจัดสวัสดิการให้กับพนักงานที่ผ่านทดลองงานแล้ว โดยได้รับมูลค่าการทำศัลยกรรมจำนวนเงิน 20,000 บาท ซึ่งโดยปกติระเบียบสวัสดิการของบริษัท จะไม่สามารถเบิกในกรณีได้ เพราะเป็นเกี่ยวกับ การเสริมความงาม ไม่ใช่ค่ารักษาพยาบาล แต่ผู้บริหารบางองค์กรเห็นความสำคัญของเทรนแนวโน้ม ของคนรุ่นใหม่ว่ามีพฤติกรรมที่ชอบในเรื่องนี้เป็นสำคัญ จึงได้ออกแบบสวัสดิการในเรื่องนี้ขึ้นมา เพื่อดึงดูดผู้สมัครรุ่นใหม่ ให้เข้ามาร่วมงานในครั้งนี้ จนทำให้ได้ผู้สมัคร โดยที่ไม่ต้องไปลงทุนประชาสัมพันธ์ ใน Social Media ให้เสียค่าใช้จ่าย เพราะสิ่งเหล่านี้จะคนภายในองค์กร เป็นผู้กระจายข่าวกันแบบปากต่อปาก และเกิดกระแสใหม่ที่สร้างความแตกต่างสำหรับองค์กร นี่เป็นสิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนพยายามยกเป็นตัวอย่าง ให้หน่วยงาน HR ออกแบบในสิ่งที่สร้างนวัตกรรมใหม่ๆ เพื่อสร้างกระแสสังคม เป็นการประชาสัมพันธ์องค์กร ให้เป็นที่รู้จักในกลุ่มผู้สมัครงานอีกด้วย
การออกแบบลักษณะงานบางตำแหน่งงาน ที่ไม่จำเป็นต้องมาทำงานที่บริษัท ในเรื่องนี้ถ้าพูดถึงก็ยังไม่ถูกยอมรับจากผู้บริหารองค์กร มากสักเท่าไร แต่เมื่อถึงเวลาระยะหนึ่ง สิ่งที่บอกว่าเป็นไปไม่ได้ เริ่มเป็นไปได้มากขึ้น เพราะว่าตำแหน่งงานดังกล่าว ไม่มีผู้สมัครที่จะเข้ามานั่งทำงานภายในองค์กร และอยู่ในกฎเกณฑ์ ของบริษัทได้ จึงต้องลาออกไป จนทำให้ผู้บริหารองค์กร จำเป็นที่ต้องมาวางระบบเรื่อง การจ้างงานบางตำแหน่งใหม่ โดยสามารถให้นั่งปฏิบัติงานที่บ้านได้ โดยกำหนดเป็นสัญญาว่า จะต้องส่งเอกสารในการปฏิบัติงานเป็นประจำทุกอาทิตย์/ทุกเดือน เป็นกี่ชิ้นงาน ซึ่งในประเด็นนี้ เริ่มมีบางองค์กร ได้มีการจ้างงานบางตำแหน่งแล้ว เช่น นักออกแบบ นักกิจกรรม เป็นต้น ซึ่งกระแสเหล่านี้ มาจากประเทศแถบยุโรป อเมริกาที่ได้มีการดำเนินการจ้างงานในลักษณะนี้มานานแล้ว ซึ่งได้มีการแชร์ทางโลกออนไลน์ ย่อมส่งผลถึงเยาวชนคนรุ่นใหม่ของเราด้วยเช่นกัน
ดร.กฤติน กุลเพ็ง กรรมการผู้จัดการ บริษัท ไอโอดีคอนเซาท์ติ้ง แอนด์เทรนนิ่ง จำกัด
วิทยากรและที่ปรึกษา ให้กับภาครัฐและภาคเอกชน ID line: krittin6
